Afgan halı, Türkmen ve Acem kültürünün belki de en önemli kesişim noktasında duran bir yaygı sanatıdır. Dünyada sadece yaygı sanatının değil daha da kapsamlı bir şekilde tasarım sanatının en otantik örneklerini bünyesinde barındırır. Çünkü Afgan halısı uzatılmış ve esnetilmiş insan ve hayvan figürleriyle eşine az rastlanır bir üsluba sahiptir.

Dünya çapında bir üne sahip olan Afgan halısı el dokuma halı çeşitlerinden birisidir. İsminden de anlaşılacağı gibi genel olarak Afganistan ve Pakistan’da yer alan göçmenler tarafından dokunurlar. Özel bir el sanatı olan Afgan halısı uzun yıllar boyunca dokuma sanatının en önemli parçalarından birisi olmuştur. Göçebe halısı olarak da bilinen bu halılar, sık dokumalı bir forma sahip olmasıyla beraber yoğun desenler bulundurur. Ayrıca genel olarak dokumasında koyu renkler tercih edilir.

Afgan Halı Modelleri

Afgan halı modelleri halıyı dokuyucunun zihnindeki desenlerin halıya aktarılmasıyla oluşur. Kağıda çizilmiş bir motif bulunmaz. Bundan dolayı her Afgan halısında ufak tefek farklar vardır. Modern çizgi ile geleneksel kültürün arasında kalmış adeta bir yansımadır Afgan motifleri. İnsan motifleri ve hayvan siluetleri bu halıların vazgeçilmezi gibidir. Sıklıkla kullanılırlar. Ayrıca simetrik görünüm ve geometrik desenlerde bu halılarda ön plandadır.

Afgan kültürünün bir yansıması olan bu halılar genelde pamuk üzerine yün kullanılarak dokunurlar. Güçlü renklerin bir arada kullanılmasıyla beraber antika değeri taşıyan sanat ederleridir. Halılarda kullanılan boyalar kimi zaman kimyasal boyalardan kimi zamanda bitkisel boyalardan elde edilirler. Kırmızı ve bordo renk ağırlıklı olarak tercih edilen renk olmasına karşın zengin bir renk skalasına sahip olan Afgan halıları ev dekorasyonuna zenginlik katar. Her mekanda kullanılmaya uygun güçlü renklere ve desenlere sahiptir. Bu nedenle kullanıldığı ortamda her zaman odak noktasıdır.

Afgan Halısı Tasarımları

Afgan halı modelleri dokumasıyla kendilerini ortaya çıkaran, dokuyanlarım yaşamsal koşullarını ve ruhani özelliklerini barındıran renklere ve tasarımlara sahip, kırsal bir kültürün yansımasıdır. Örüntü ve desen zenginliği ayrıca tek renk ve tonları üzerine inşa edilmiş tasarımı ile birçok mekana uyum sağlayan özelliktedir. Özellikle açık renk ile tasarlanmış iç mekanlarda Afgan halısı koyu ve güçlü rengiyle kontrast oluşturarak ilgi odağı haline gelir. Ceviz ve ahşap mobilyalarla oldukça uyumludur. Sıcak bir ortam oluşturmak için kullanılabilecek en iyi tercih Afgan halılarıdır.

Zengin desenlere sahip olan Afgan halılarında genellikle beyaz saçaklar kullanılarak karışık desen ve renklerin görünümü biraz yumuşatılır. Göçebe tarzına sahip çizgileri, küçük desenlere sahip motifleri ve çeşitli geometrik şekilleri ile ön plana çıkar. Ağır ve canlı renkler kullanılarak güzel bir ahenk sağlanır. En fazla kullanılan desen Yıldız ve Kel İsa desenidir. Afgan halıları sade  dekorasyona sahip mekanlarda kullanılarak, mekanı gösterişli ve otantik hale getirilebilir. Kullanıldığı ortamlarda odak noktası olmayı başaran tarzıyla her zaman ön plana çıkan Afgan halıları her mekanda ve tasarımda kullanılabilir bir yaygıdır.

 

Halıyı dokuyanın hayaline kalmış olan ve tamamen özgün tasarıma sahip Afgan halıları modern ve geleneksel çizgiyi aynı anda kendinde barındırır. Kağıda aktarılmış bir tasarımı bulunmadığı için her Afgan halısı birbirinden ufak tefekte olsa farklılıklar içerir. Her dokuyan kendi zihninin bir yansımasını halıya aktarır. İnsan figürleri, hayvan siluetleri ve geometrik şekiller vazgeçilmez desenleridir. Her halıda bu desenler mutlaka işlenmiştir. Afgan halısını özel kılan bu özgün desenlerin güçlü renklerle halıya dokunmasıdır. Eski zamanlardan günümüze kadar gelmiş bir kültürün yansıması olan bu halılar sanat eseri değerindedir.